Polskie Towarzystwo Numizmatyczne oraz jego oddziały i koła jest kontynuatorem tradycji i działalności zorganizowanego od 1845 roku ruchu numizmatycznego. W przeszłości reprezentowane było przez Towarzystwa Numizmatyczne w Warszawie, Krakowie, Lwowie, Poznaniu i Bydgoszczy. Jednocześnie przez Polskie Towarzystwo Prehistoryczne, Polskie Towarzystwo Archeologiczne oraz Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne (Statut PTN).
W dniu 18 maja 1955 roku powstał Oddział Polskiego Towarzystwa Numizmatycznego w Olsztynie. Od tego czasu minęło sześćdziesiąt lat jego aktywnej działalności.
Towarzystwo jest stowarzyszeniem naukowym i kulturalnym, zrzeszającym miłośników numizmatyki, zarówno profesjonalistów jak i amatorów. Jest towarzystwem zarejestrowanym na podstawie obowiązującego polskiego prawa o stowarzyszeniach i z tego tytułu posiada osobowość prawną.
Numizmatyka jest nauką pomocniczą historii zajmującą się badaniem, opisem, systematyzowaniem monet i innych znaków pieniężnych oraz rozpoznawaniem przyczyn i warunków ich powstania i użytkowania. Jest też pomocna przy datowaniu zabytków archeologicznych, jak również badaniu historii sztuki, kultury oraz innych nauk historycznych.
Początki numizmatyki sięgają XIV wieku. Dynamicznie rozwinęła się w okresie renesansu. Rozpoczął się proces gromadzenia, kolekcjonowania monet ich identyfikowanie począwszy od monet starożytnych po średniowieczne.
Celem Towarzystwa jest:
-
popularyzowanie wśród społeczeństwa wiedzy z zakresu numizmatyki oraz ochrony i konserwacji zabytków numizmatycznych,
-
współdziałanie ze środowiskiem archeologów w zakresie archeologicznych odkryć zabytków numizmatycznych oraz pomoc przy ich inwentaryzacji i zabezpieczaniu,
-
pogłębianie wiedzy z zakresu numizmatyki wśród członków Towarzystwa,
-
popieranie, opieka i ukierunkowanie naukowego kolekcjonerstwa numizmatycznego,
-
współdziałanie z Narodowym Bankiem Polskim i Mennicą Polską instytucjami, które wspierają działalność Towarzystwa,
-
urządzanie sesji i konferencji naukowych, odczytów, organizowanie wystaw i pokazów z zakresu numizmatyki,
-
propagowanie i egzekwowanie zasad etyki numizmatyka,
-
prowadzenie działalności wydawniczej,
-
organizowanie aukcji numizmatycznych i innych form wymiany kolekcjonerskiej.