Zofia Januszkiewicz 09.03.1947 – 13.08.2018
Zofia Januszkiewicz z domu Niewitewska, urodzona w Bydgoszczy . Po studiach w Warszawie, związała z Olsztynem życie osobiste i zawodowe . Ukończyła magisterium na Wydziale Historii Uniwersytetu Warszawskiego (1970) Po przenosinach do Olsztyna objęła stanowisko młodszego asystenta w muzealnym Dziale Historii Muzeum Warmii i Mazur .
Tego samego roku (30.10.1970 r) wstąpiła do Polskiego Towarzystwa Archeologicznego i Numizmatycznego − w którym aktywnie działała aż do końca swoich dni . Od 1971 roku do 2015 roku była członkiem Zarządu Oddziału PTN. W Muzeum Warmii i Mazur pełniła przez wiele lat funkcję kierownika działu archeologii i numizmatyki.
Była ponadto członkiem m.in. Polskiego Towarzystwa Historycznego (od 1975 r.) i Towarzystwa Naukowego im Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie.
„Swoją pasją do polskiej numizmatyki zaraziła szerokie grono muzealników olsztyńskich”.
W 1976 r. Zofia Januszkiewicz ukończyła Podyplomowe Studium Muzeologiczne na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Po pięciu latach osiągnęła stanowisko kustosza, a później – starszego kustosza. Kierowała Działem Historii . Będąc z wykształcenia mediewistką, poruszała się głównie w obszarach historii nowszych czasów: badała dzieje ruchu polskiego w państwie niemieckim (wystawa „Związek Polaków w Niemczech Dzielnica IV 1922−1939”), martyrologię Polaków i jeńców innych narodowości na terenie Prus Wschodnich w II wojnie światowej (wystawa „Stalag I B – miejsce niewoli i niedoli”), biografie ludzi, którzy w znaczący sposób przyczynili się do umocnienia państwowości i tożsamości polskiej na ziemi warmińsko-mazurskiej po 1945 r.
Pisywała o swych działaniach związanych z numizmatyką do „Komunikatów Mazursko-Warmińskich” i do „Rocznika Olsztyńskiego”. Jednym z efektów tych prac była wystawa „Skarby monet w zbiorach Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie”, której towarzyszył pięknie ilustrowany katalog (2001) oraz publikacja wspólnie z archeologiem Romualdem Odojem o skarbie z Gródek na działdowszczyźnie .
Niezwykle ważna i szczególnie ceniona była aktywność Zofii Januszkiewicz na polu edukacji i popularyzacji. Wielokrotnie występowała ona z wykładami (m.in. cykl „Cymelia muzealne” , „Historia pieniądza” , „Losy monet” , „Historia talara” ), referatami, pogadankami zarówno w olsztyńskim zamku, jak i daleko w Polsce. Jej najwyżej cenionym autorskim przedsięwzięciem był wymyślony i zapoczątkowany przez Janusza Cygańskiego cykl „Życiorysy”, w ramach którego przygotowała rocznie nawet ponad dziesięć spotkań, połączonych z pokazem dorobku prezentowanych postaci i pamiątek po nich.
Zofia Januszkiewicz miała znaczący udział we wprowadzeniu do zawodu młodych adeptów historii. Pod Jej opieką „zdobywało szlify” przez ponad trzydzieści lat łącznie kilkanaście osób. Wielu poszło inną drogą, ale z prawdziwą nostalgią wspominają swój pobyt na kopernikowskim zamku. Wiedzą i doświadczeniem służyła jako członek Kolegium Kustoszy oraz Komisji Zakupu i Wyceny Muzealiów. Pracowała jeszcze przez kilka lat po osiągnięciu wieku emerytalnego. W tym okresie przygotowała wystawę „Monety z okresu bitwy grunwaldzkiej”, którą Muzeum Warmii i Mazur zaprezentowało na zamku wielkich książąt litewskich w Trokach (2010). W 2009 r. podarowała do zbiorów bransoletę – oczywiście z monetami − pochodzącą z kolekcji Jej ojca. Precjozum było eksponowane na wystawie jubileuszowej z okazji 70-lecia Muzeum Warmii i Mazur.
Zofia Januszkiewicz była wyróżniona wieloma odznakami resortowymi, a w uznaniu dorobku zawodowego i za działalność społeczną otrzymała Złoty Krzyż Zasługi (2005). Znaczenie Jej osobistego wkładu na rzecz regionu uhonorowano Odznaką za Zasługi dla Województwa Warmińsko-Mazurskiego (2007). Jako członkini Polskiego Towarzystwa Numizmatycznego otrzymała Złotą Odznakę PTN – 10.1996 r. oraz Złoty Medal Okolicznościowy im. prof. Ryszarda Kiersnowskiego – 28.11.2015 r.
Jako członkini Polskiego Towarzystwa Numizmatycznego Oddział w Olsztynie wspierała nas przez wiele lat swoją wiedzą i osobowością . Uczestniczyła w spotkaniach , wystawach i innych wydarzeniach organizowanych przez PTN .
Na zawsze pozostanie w naszej pamięci jak wspaniała osoba i jeden z bardziej aktywnych członków PTN .
